Der Untergang 2004

دوبله فارسی فیلم سقوط
مدیر دوبلاژ: امیر عطرچی
گویندگان: اکبر منانی (هیتلر / برونو گانتز)، مهرخ افضلی (یولیانه کولر / اوا براون)، مهرداد ارمغان (اولریش ماتس / جوزف گوبلز)، ایرج سنجری (فیگیلین/ توماس کرشمان – ماتیاس گِنِدینگر / هرمان گورینگ)، محمدعلی جان پناه (هیملر / اولریش نوتن)، رضا آفتابی (کریستیان برکل / دکتر شنک)، شهروز ملک آرایی (ویدینگ)، همت مومی وند (اشپی یر)، حسین سرآبادانی (گونش)، الهام چارانی (گِردا)، خشایار معمارزاده (مونک)، امیرعباس پیام (کِربز)، مهناز آبادیان (مانزریالی)، کتایون اعظمی (ماگدا)، حمیدرضا مقامی (یودل)، سارا جعفری (ترادل جوان)، مینا شجاع (ترادل مسن)، امیر عطرچی (یرگدورف)
فیلم سقوط Downfall 2004 همچون «دشمن پشت دروازه‌ها» (Enemy at the gates) و «پیانیست» (Pianist‌) ما را در سفری تاریخی به شهرهای فروپاشیده و از هـم گسیخته می‌برد و تراژدی‌های انسانی گوناگونی را در کوچه و پس کوچه‌های این ویران شهر پیش چشم می‌آورد. اما آن‌چه در پس ایـن درامها بسیار چشمگیرتر به تصویر درآمده، فرو پاشی و از هم گسیختگی کامل روانی و شخصیتی پیشوا و سردارانش اسـت.
امتیاز مهم فیلم سقوط Downfall 2004 این است که نـخواسته بـا بزرگ‌نمایی ویژگی‌های ضد انسانی و ضـد اجـتماعی، بـه دام تیپ‌سازی و شعارزدگی‌های مـرسوم فـیلم‌های پیشین بیفتد. فیلم سقوط Downfall 2004 بـا فـاصله گرفتن از ویژگی‌های جنایت‌کارانه و درنده‌خویی پیشوای اعظم، کوشش می‌کند که دیگر ویژگی‌های روانی و شخصیتی و خـلقی و اضـطرابی و…و از جمله هراس از مرگ او را آشکار و عیان نـشان دهـد و همین بـرتری چـشمگیر فیلم سقوط Downfall 2004 بر فیلم‌های همانند پیـشین خود، چون «هیتلر ده روز آخر»(1973) و «در پناهگاه زیرزمینی» (1981) و…است. فیلم سقوط Downfall 2004 همچنین ویژگی‌های اختلال شخصیت خودشیفته (Narcissistic) چون احـساس ـودبزرگ‌بینی و مهم پنداشتن خود، احساس داشتن قـدرت و ذکـاوت نـامحدود، احـساس اسـتثنایی و برگزیده بودن، احـساس نـیاز به مورد تحسین و تمجید افراطی و بیش از اندازه قرار گرفتن، احساس محق بودن در همه شرایط، استثمار دیـگران در روابـط بـین فردی و نداشتن حس همدلی با دیگران، رویـکردها و رفـتارهای پرافـاده و تـکبرآمیز، و حـسادت بـه دیگران و در عین حال، احساس مورد حسادت قرار داشتن را در هیتلر و سرداران و افسران برجسته‌اش به شیوه‌ای درخشان نشان می‌دهد.
از همان سکانس ابتدایی ورود هیتلر بیننده نیز مبهوت ابهت این فرد است. بیننده هم همچون آن دختران تمام رفتارهای این رهبر را در نظر دارد و بر اساس جهان بینی خود با نفرت یا هراس یا تحسین به این فرد نگاه می کند. این حس تا سکانس پایانی فیلم هر جا که هیتلر وجود دارد حاضر است.
ارتش شوروی به خاک آلمان نفوذ کرده، همه جا صدای رگبار و خمپاره است، هیتلر با همراهان نزدیک خود، معشوقه اش “اوا بران” و سگ وفادارش بلوندی به پناهگاه زیرزمینی پناه برده و از آنجا دستورات را صادر می کند. هیتلر می گوید بر هر زن و بچه و پیر و جوانی واجب است که جلوی ورود متفقین را بگیرد. او که تا چند روز پیش بر دنیا حکم رانی می کرد حالا در دالان های تنگ و خفه پناهگاه ضد توپ خود دوران افول را سپری می کند. این فیلم روایتگر این روزهاست. روایت گر آخرین روزهای دیکتاتوری که ادعا داشت دنیا پیام او را نفهمید. برونو گانز به گونه ای در نقش هیتلر ظاهر شده که شاید تصور دیدن هیتلری دیگری با بازیگری فردی دیگر محال باشد. حرکت دست های هیتلر، قوز کردن های او، فریادهای او، میمیک صورت و هر آنچه که تصور می شود به حد بی نظیری توسط گانز دوباره خلق شده. او هم باید هیتلری را خلق می کرد که خصوصیت یک دیکتاتور مقتدر را داشته باشد و هم هیتلری که به روزهای افول خود نزدیک می شود.
سکانسی که هیتلر بر سر فرماندهان ارتش خود در اتاقی کوچک فریاد می زند و آنها را بزدل و ترسو می خواند یکی از زیباترین سکانس های این فیلم است. او بر روی صندلی نشسته، و تعدادی زیادی از فرمانده هان در اتاقی کوچک دور تا دور هیتلر به حالت خبردار ایستاده اند. از گرمای پناه گاه بر پیشانی همه عرق نشسته، صورت ها از فریادهای هیتلر قرمز شده.فریادهای هیتلر آنقدر بلند است که بر راهروهای پناهگاه طنین انداخته است. افرادی در این راهروها ایستاده اند که از مریدان هیتلر به شمار می آیند. آنها برای هیتلر اشگ می ریزند و حاضرند فرزندان خود را فدای رهبر نمایند. کاری که “جوزف و مادگا گوبلز”عضو های ارشد رایش سوم در روز های آخر حکومت با شش فرزند خود کردند. آلیور هیرشبیگل کارگردان این فیلم کاری کرده که در کمترین فیلمی ما شاهد آن بودیم، او بیش از حد به این شخصیت نزدیک شده و خصوصی ترین لحظه های زندگی این فرد را غیر از صحنه خود کشی او تصویر کرده است. برونو گانز به زیبایی فشار بیش از حدی که از نتیجه فرو پاشی حکومت بر دوش هیتلر سنگینی می کند را نشان داده،هیتلر از طرفی تا آخرین لحظه های زندگی خود نخواست که رنگ ناامیدی بر چهره اش عیان گردد، ولی گاها این فشار بیش از حد را در بعضی سکانس ها دیده می شود به عنوان نمونه سکانسی که هیتلر در پلکان پناه گاه دست خود را به دیوار می گذارد و لحظه ای گویی تعادل خود را از دست میدهد و دوباره حرکت می کند.
دیالوگ های فیلم بیشتر از صحبت های هیتلر اقتباس شده اند و ما در طول فیلم با طرز فکر این فرد و نحوه نگاه کردنش به انسانها و دنیا و مخصوصا آلمان آشنا می شویم. به عنوان مثال دیالوگی که هیتلر در آن می گوید “اشکال نداره، در عوض تا تونستم این یهودیا رو کشتم ” از دیالوگهایی است که خط فکری این فرد را نشان می دهد. سکانس بیاد ماندی دیگر صحنه ایست که هیتلر از پناهگاه بیرون می آید و با بچه های کوچک که برای دفاع از آلمان داوطلب شده اند دیدار کنند، او به یکی از این بچه می گوید اگر فرماندهان ارتش من مثل تو جرآت داشتند الان مشکلی نداشتیم.
در کنار نقد های بسیار مثبتی که بر این فیلم شده، گروهی به تصویر کردن هیتلر به عنوان انسانی که در اواخر فیلم حس دلسوزی و همذات پنداری بینندگان را تحریک می کند اعتراض داشتند. گروهی فیلم را از نشان دادن چهره هیولا گونه این رهبر نا توان دانستند و بر تاکید بر خصوصیات انسانی هیتلر اعتراض کردند. ولی در هر حال او نیز یک انسان بود نه یک موجود فرا زمینی، او حاصل قدرت طلبی و جهل مردمانی بود که او را به قدرت نشاندند و همان انسانها با سقوط او فریاد شادی سر دادند.